Cukrzycowe owrzodzenia stóp Zapobieganie i leczenie

Szybka wyszukiwarka produktów

Wybierz kategorię lub podkategorię

Informujemy, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, dostęp do produktów i informacji wyświetlanych na tej podstronie, zastrzeżony jest dla profesjonalistów z branży medycznej. Jesteś osobą wykonującą zawód medyczny lub prowadzącym obrót wyrobami medycznymi?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, oświadczam, że jestem osobą wykonującą zawód medyczny lub prowadzącym obrót wyrobami medycznymi. Mam świadomość, że treści zamieszczane na niniejszej stronie mogą zawierać między innymi wiadomości na temat wyrobów niebezpiecznych dla zdrowia i bezpieczeństwa pacjentów.


Jestem profesjonalistą z branży medycznej Nie jestem profesjonalistą z branży medycznej

Ryzyko owrzodzeń stóp u osób chorych na cukrzycę

Owrzodzenia stopy (Diabetic Foot Ulcers - DFU) są częstym powikłaniem występującym w przebiegu cukrzycy. U 25% chorych na cukrzycę, w ciągu ich życia, dojdzie do rozwoju DFU. Ryzyko rozwinięcia się tego rodzaju owrzodzenia wzrasta wraz z upływem czasu.

Niestety, większość amputacji stóp i podudzi wykonywana jest u pacjentów z cukrzycą. Nadrzędnym celem leczenia owrzodzenia stopy jest uniknięcie konieczności amputacji. Powszechnie wiadomo, że 85% amputacji można uniknąć poprzez zastosowanie holistycznego planu opieki.

Chorzy na cukrzycę są narażeni na owrzodzenia stóp z powodu neuropatii obwodowej i autonomicznej, a także makro- i mikroangiopatii. Neuropatia obwodowa (sensoryczna i motoryczna) jest najczęstszą przyczyną owrzodzenia stóp. Ponieważ wielu pacjentów z neuropatią czuciową cierpi z powodu zmienionej lub całkowitej utraty czucia w stopie i nodze, wszelkie skaleczenia lub urazy stopy mogą pozostać zupełnie niezauważone przez wiele dni lub tygodni. Neuropatia ruchowa może spowodować osłabienie mięśni (zanik mięśni), powodując deformację stóp, co w konsekwencji może prowadzić do niewłaściwego rozłożenia masy ciała. W takiej sytuacji może dojść do niedokrwienia tkanek i martwicy, powodujących owrzodzenia. Dodatkowo, neuropatia autonomiczna może prowadzić do zmniejszenia pocenia się z powodu zniszczenia struktur skórnych. Wywołuje to suchość skóry, powodując pęknięcia, które zwiększają ryzyko infekcji.

Angiopatia cukrzycowa to kolejny czynnik ryzyka rozwoju owrzodzeń i infekcji stóp pacjentów, ponieważ większe zwapnienia tętnic (makroangiopatia) i małych tętnic powoduje zagęszczenie błon podstawnych naczyń włosowatych (mikroangiopatia), co może prowadzić do zaburzenia mikrokrążenia.

Podejście holistyczne

Skuteczna diagnoza i leczenie pacjentów z DFU wymaga holistycznego podejścia, obejmującego:

  • optymalną kontrolę cukrzycy,
  • skuteczną, miejscową pielęgnację ran,
  • kontrolę zakażeń,
  • metody obniżania ucisku,
  • przywrócenia tętniczego przepływu krwi.

Istnieje wiele metod klasyfikacji zmian związanych z owrzodzeniem stóp u osób cierpiących na cukrzycę. Klasyfikacja Wagnera jest najczęściej stosowanym systemem klasyfikacji zmian chorobowych stopy u cukrzyków.

Testy wrażliwości

Dostępne są różne metody oceny w celu wykrycia cukrzycowej neuropatii obwodowej:
  • Doppler(6)
  • Tuning fork
  • Monofilament(6)

Optymalizacja zarządzania DFU

Klasyfikacja odleżyn (na podstawie Wagner i University of Texas/Armstrong)

Klasyfikacja odleżyn: 0 

Opis:

Poważnie zdeformowana stopa narażona na owrzodzenie.

Cel leczenia:

Utrzymanie integralności skóry.

Zapobieganie i leczenie:

Codzienna higiena i odpowiednie nawilżanie:  

  • Linovera® (12) jest wskazana w pielęgnacji delikatnej i wrażliwej skóry, poprzez zwiększenie jej odporności i ochronę w szczególnie narażonych miejscach.
  • Askina® Heel® (12) to nieprzywierający, hydrokomórkowy opatrunek do stosowania na pięty.  Askina® Heel chroni okolicę pięty przed otarciami i redukuje nacisk powodowany przez działanie sił zewnętrznych.

Korygowanie lub eliminacja wszelkich podstawowych przyczyn DFU:

  • nieprzestrzeganie odpowiedniej diety,
  • osiągnięcie optymalnej kontroli cukrzycy, w tym kontroli glikemii, leczenie nadciśnienia, hiperlipidemii,
  • rozwiązanie problemu urazów fizycznych spowodowanych nieodpowiednim doborem obuwia.

Klasyfikacja odleżyn:
1 - Niezakażone 

Opis:
  • Owrzodzenie powierzchniowe (nieobejmujące ścięgna, torebki stawowej ani kości) z objawami infekcji.
Cel leczenia ran:
  • Zapewnienie czystego łożyska rany w celu przyspieszenia wzrostu tkanki ziarninowej.
Leczenie ran miejscowych:
  • Stosowanie antyseptycznego roztwór do płukania ran i/lub żelu (np. Prontosan® Wound Irrigation Solution, Prontosan® Wound Gel, Prontosan® Wound Gel X, Prontosan® Debridement Pad).
  • Chłonny/nieprzylegający wilgotny opatrunek (np. asortyment Askina® Foam/ Askina® DresSil range).
  • Warstwa poliuretanowa lub nieprzylegający opatrunek/warstwa przylegająca bezpośrednio do rany (np. Askina® Derm/Askina® SilNet Plus).

 

Klasyfikacja wrzodów:
2 - Niezakażone 

Opis:
  • Wrzód powierzchniowy (nieobejmujący ścięgna, torebki stawowej ani kości) z objawami infekcji.
Cel leczenia ran:
  • Usuwanie martwej tkanki/zgrubionej warstwy rogowej naskórka.
  • Zmniejszenie obciążenia bakteryjnego.
  • Zapobieganie/usuwanie biofilmu.
  • Zarządzanie wysiękiem/zapachem.
Opatrywanie ran miejscowych:
  • Stosowanie antyseptycznego roztworu do płukania ran i/lub żelu (np. Prontosan® Wound Irrigation Solution, Prontosan® Wound Gel, Prontosan® Wound Gel X, Prontosan® Debridement Pad).
  • Opatrunek antybakteryjny.
  • Warstwa poliuretanowa lub nieprzylegający opatrunek/warstwa przylegająca bezpośrednio do rany (np. Askina® Derm/Askina® SilNet Plus).

Klasyfikacja odleżyn:
2 - Niezakażone 

Opis:
  • Wrzód powierzchniowy (nieobejmujący ścięgna, torebki stawowej ani kości) z objawami infekcji.
Cel leczenia ran:
  • Usuwanie martwej tkanki/zgrubionej warstwy rogowej naskórka.
  • Zmniejszenie obciążenia bakteryjnego.
  • Zapobieganie/usuwanie biofilmu.
  • Zarządzanie wysiękiem/zapachem.
Opatrywanie ran miejscowych:
  • Stosowanie antyseptycznego roztwór do płukania ran i/lub żelu (np. Prontosan® Wound Irrigation Solution, Prontosan® Wound Gel, Prontosan® Wound Gel X, Prontosan® Debridement Pad)
  • Opatrunek antybakteryjny.
  • Warstwa poliuretanowa lub nieprzylegający opatrunek/warstwa przylegająca bezpośrednio do rany (np. Askina® Derm/Askina® SilNet Plus).

Klasyfikacja odleżyn:
2 - Zakażona 

Opis:

Głębokie owrzodzenie z objawami infekcji.

Cel leczenia ran:
  • Usuwanie martwej tkanki/zgrubionej warstwy rogowej naskórka.
  • Zmniejszenie obciążenia bakteryjnego.
  • Zapobieganie/usuwanie biofilmu.
  • Ograniczanie wysięku/zapachu.
Opatrywanie ran miejscowych:
  • Stosowanie antyseptycznego roztworu do płukania ran i/lub żelu (np. Prontosan® Wound Irrigation Solution, Prontosan® Wound Gel, Prontosan® Wound Gel X, Prontosan® Debridement Pad).
  • Opatrunek antybakteryjny.
  • Warstwa poliuretanowa lub nieprzylegający opatrunek/warstwa przylegająca bezpośrednio do rany (np. Askina® Derm/Askina® SilNet Plus).

Klasyfikacja odleżyn:
3 - Niezakażone 

Opis:
  • Głębokie owrzodzenie przenikające do kości lub stawu.
Cel leczenia ran:
  • Usuwanie martwej tkanki/zgrubionej warstwy rogowej naskórka.
  • Zapewnienie czystego łożyska rany w celu przyspieszenia wzrostu tkanki ziarninowej.
  • Zapobieganie/usuwanie biofilmu.
  • Ograniczanie wysięku.
Opatrywanie ran miejscowych:
  • Zaleca się zachowanie szczególnej ostrożności*.
  • Stosowanie antyseptycznego roztworu do płukania ran i/lub żelu (np. Prontosan® Wound Irrigation Solution, Prontosan® Wound Gel, Prontosan® Wound Gel X, Prontosan® Debridement Pad).
  • Nawilżane/nieprzylegające opatrunki: (np. Askina® Foam/Askina® DresSil range).
  • Warstwa poliuretanowa lub nieprzylegający opatrunek (lub warstwa) przylegający bezpośrednio do rany (np. Askina® Derm/Askina® SilNet Plus).

Klasyfikacja odleżyn:
3 - Zakażona

Opis:

  • Głębokie owrzodzenie z objawami zapalenia szpiku kostnego.

Cel leczenia ran:

  • Usuwanie martwej tkanki.
  • Zmniejszenie obciążenia bakteryjnego.
  • Zapobieganie/usuwanie biofilmu.
  • Ograniczanie wysięku/zapachu.

Opatrywanie ran miejscowych:

  • Zaleca się zachowanie szczególnej ostrożności*.
  • Stosowanie antyseptycznego roztwór do płukania ran i/lub żelu (np. Prontosan® Wound Irrigation Solution, Prontosan® Wound Gel, Prontosan® Wound Gel X, Prontosan® Debridement Pad).
  • Opatrunek antybakteryjny (np. Askina® Calgitrol® Ag, Askina® Calgitrol® Thin).
  • Opatrunek węglowy (np. Askina® Carbosorb).
  • Warstwa poliuretanowa lub nieprzylegający opatrunek (warstwa) przylegający bezpośrednio do rany (np. Askina® Derm/ Askina® SilNet Plus)

* *UWAGA: Z uwagi na fakt, że odleżyny etapu III mogą być narażone na kontakt z chrząstką, należy zachować szczególną ostrożność. Niektóre produkty (np. Prontosan®) są przeciwwskazane do stosowania na chrząstkę hialitową. We wszystkich przypadkach należy przeprowadzić analizę ryzyka i kosztów.
Decyzja o zastosowaniu produktu należy do lekarza prowadzącego. W określonych przypadkach zaleca się stosowanie roztworu soli fizjologicznej zamiast preparatu Prontosan®.

Źródła:

(1) Singh N, Armstrong DA, Lipsky BA. Preventing foot ulcers in patients with diabetes (Zapobieganie wrzodom stóp u pacjentów z cukrzycą). JAMA 2005; 293:217-28

(2) K Markakis, F. L. Bowling, A. J. M. Boulton. The diabetic foot in 2015: an overview (Owrzodzenia stóp u cukrzyków w 2015 r.: przegląd). Diabetes Metab Res Rev 2016; 32(Suppl. 1): 169-178. DOI: 10.1002/dmrr.2740

(3) HAS. Seances de prevention des lésions des pieds chez le patient diabétique, par le pedicurepodologue. Juillet 2007. https://www.has-sante.fr/portail/jcms/c_2860579/fr/evaluation-des-actesrealises- par-le-pedicure-podologue-pour-la-prevention-des-lesions-des-pieds-a-risque-de-grade-1-chez-le-patient-diabetique-actualisation-de-l-evaluation-conduite-en-2007

(4) Pecoraro RE, Reiber GE, Burgess EM. Pathways to diabetic limb amputation. Basis for prevention. (Amputacja kończyn u cukrzyków. Podstawowe działania prewencyjne) Diabetes Care 1990; 13(5):513-21

(6) International Best Pratice Guidelines: Wound Management in Diabetic foot Ulcers. (Międzynarodowe wytyczne zakresie najlepszych praktyk: leczenie owrzodzeń stóp u cukrzyków). Wound International, 2013. Dostępne na: www.woundsinternational.com o herunder.

(7) Rany brytyjskie. Best Pratice Statement: Ankle brachial pressure index (ABPI) in pratice. (Wykaz dobrych praktyk: Wskaźnik kostkowo-ramienny w praktyce) Londyn: Wounds uk, 2019. Dostępne do pobrania pod adresem : www.wounds-uk.com

(8) From Complex to Closure : Diabetic Foot Ulcer Assessment and Management Copyright © 2018 WoundSource & Kestrel Health Information, Inc. Wszelkie prawa zastrzeżone. www.woundsource.com/practice-accelerator

(9) Wagner FW. The dysvascular foot: a system of diagnosis and treatment. (Martwica stopy: diagnostyka i leczenie) Foot Ankle 1981; 2: 64-122.

(10) Lavery LA, Armstrong DG, Harkless LB. Classification of diabetic foot wounds. (Klasyfikacja ran stóp u cukrzyków) J Foot Ankle Surg 1996; 35: 528-31.

(11) Armstrong DG, Lavery LA, Harkless LB. Validation of a diabetic wound classification system. (Zatwierdzenie systemu klasyfikacji ran u cukrzyków.) The contribution of depth, infection, and ischemia to risk of amputation. (Wpływ głębokości, zakażenia i niedokrwienia na ryzyko amputacji.) Diabetes Care 1998; 21(5): 855-9.

(12) Instrukcja obsługi