You have successfully logged out.

Movember

Być zdrowym to nie wstyd

Od wielu lat na całym świecie listopad upływa pod znakiem wąsa, symbolizującego zmianę – nie tyle w wyglądzie, co w podejściu do męskiego zdrowia oraz badań profilaktycznych pozwalających na wczesne wykrycie chorób nowotworowych.

Właśnie z połączenia tych dwóch angielskich słów – moustache (wąsy) i November (listopad) – powstał termin Movember, który szybko stał się określeniem rozpoznawalnej w skali globalnej inicjatywy. Dzięki niej, przez cały miesiąc, podejmowane są rozmaite aktywności, pozwalające zwiększać świadomość na temat raka jądra i raka prostaty, a także zdrowia psychicznego mężczyzn.

Rak jądra i rak prostaty

Garść statystyk

Obie wspomniane choroby to jedne z najczęściej występujących nowotworów wśród mężczyzn.

Rak jądra dotyka szczególnie młodych mężczyzn (w wieku od 20 do 44 lat), odpowiadając za 25% wszystkich przypadków zachorowań na nowotwory w podanej grupie wiekowej i co szczególnie niepokojące – na przestrzeni ostatnich dekad wykazuje tendencję wzrostową.

Rak prostaty zajmuje niechlubne drugie miejsce w zakresie męskich nowotworów złośliwych – nie tylko w kontekście zapadalności, ale i umieralności. Ryzyko zachorowalności na raka gruczołu krokowego wzrasta po 40 roku życia, jednak najczęściej występuje u osób w wieku 50-75 lat. W Polsce co roku jest on diagnozowany u ponad 15 000 mężczyzn.

Powyższe dane jasno pokazują, że męskie nowotwory nie powinny, a wręcz nie mogą być tematem tabu. Są one bowiem realnym zagrożeniem – nie tylko dla zdrowia, ale i życia. Dlatego tak ważne jest systematyczne zwiększanie świadomości na temat niepokojących dolegliwości oraz badań profilaktycznych, a tym samym działań zapobiegających rozwojowi raka jądra i prostaty.

Na przestrzeni ostatnich dekad wspomniana choroba stała się jednym z kluczowych zagrożeń w zakresie przedwczesnej umieralności kobiet, czego jedną z głównych przyczyn może być m.in. zbyt niski wskaźnik rozpoznawania zmian nowotworowych w początkowym stadium – w Polsce wynosi on jedynie ok. 41%. Choć w naszym kraju badania diagnostyczne, pozwalające na zdiagnozowanie raka piersi, są coraz szerzej dostępne – m.in. dzięki programowi profilaktycznej mammografii, która od 1 listopada 2023 roku dostępna jest dla kobiet w wieku 45-74 lat (do tej pory była ona przeznaczona dla pań w wieku 50-69 lat), korzysta z niej stosunkowo niewiele osób – średnio jedynie 45% uprawnionych kobiet.

Objawy raka jądra

Jak wykryć chorobę?

Rak jądra w początkowym stadium nie daje dokuczliwych objawów. Wśród jego pierwszych oznak można wyróżnić niebolesne i nieznacznie powiększenie jądra, które często pozostaje niezauważone. Czasami można też dostrzec lekkie zaczerwienienie w jego obszarze. Nawet tak pozornie niegroźnych symptomów nie należy jednak bagatelizować, a niepokojące zmiany jak najszybciej skonsultować ze specjalistą - wspomniana choroba postępuje bardzo szybko, mogąc rozwinąć się nawet w ciągu kilku tygodni.

Rozwijający rak jądra objawia się m.in. uczuciem ciężkości w mosznie lub jej narastającym powiększeniem. Może występować również ból lub dyskomfort w okolicach intymnych.

W zaawansowanym stadium wspomniany nowotwór może powodować silne bóle brzucha, a także inne nieswoiste dolegliwości.

Nie należy bagatelizować żadnych pojawiających się symptomów, jednocześnie pamiętając, że nie każda zmiana w strukturze jąder lub okolicach intymnych musi okazać się nowotworem. Niemniej, lepiej zapobiegać niż leczyć, dlatego w przypadku ich zauważenia, warto skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu lub urologiem, który przeprowadzi krótki wywiad i wykona podstawowe badania, pozwalające na postawienie diagnozy oraz podjęcie odpowiedniego leczenia.

Profilaktyka raka jądra

Lepiej zapobiegać niż leczyć

Warto pamiętać, że rak jądra to nowotwór o dobrym rokowaniu, jednak kluczowe jest wczesne wykrycie zmian oraz możliwie jak najszybsze podjęcie leczenia. Choć w przypadku wspomnianego schorzenia, trudno wskazać skuteczne metody przesiewowe, pozwalające na zdiagnozowanie choroby, można wykryć ją we wczesnym stadium – tu kluczową rolę odgrywa profilaktyka oraz samobadanie, które realnie mogą przełożyć się na ocalenie zdrowia, a nawet życia.

Klucz do zrowia

Samobadanie jąder

Kilka minut w miesiącu – tyle wystarczy, aby skutecznie chronić się przed chorobą, mogącą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Dlatego warto znaleźć czas na ciepły prysznic i wykonanie samobadania z wykorzystaniem poniższej instrukcji.

1. Samobadanie zaleca się przeprowadzać po ciepłym prysznicu lub kąpieli, gdy mięśnie moszny są najbardziej rozluźnione – wtedy wszelkie zmiany będą najbardziej wyczuwalne.

2. Każde jądro należy zbadać osobno: chwyć je przy pomocy obu dłoni i delikatnie obracaj między kciukiem a pozostałymi palcami, lekko uciskając przy przesuwaniu. Powinno ono mieć gładką strukturę – zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz.

3. Zwróć uwagę na kolor skóry okolic intymnych, a także wszelkie nietypowe zmiany w tym obszarze, takie jak m.in. wklęśnięcia czy zgrubienia, których wcześniej nie zauważyłeś.

4. Weź pod uwagę także wielkość jąder – zwykle mogą one nieznacznie się różnić, jednak jeśli zauważysz powiększanie jednego z nich, skonsultuj się ze specjalistą.

5. Pamiętaj, że jądra zbudowane są identycznie – jeśli w obszarze jednego z nich zauważysz niewystępujące wcześniej różnice, udaj się do specjalisty, który pomoże Ci ocenić sytuację.

Rak jądra dotyka głównie młodych mężczyzn – często w dobrej kondycji fizycznej, którzy zwykle nie zdają sobie sprawy, że tak poważne problemy zdrowotne mogą dotknąć ich np. podczas studiów czy budowania kariery – właśnie dlatego często nie jest wykrywany odpowiednio wcześnie. Warto jednak pamiętać, że rak jądra może dotyczyć każdego, niezależnie od stylu życia. Trudno też wskazać czynniki, determinujące pojawienie się choroby. Dane pokazują jednak, że ryzyko jej wystąpienia może być wyższe u mężczyzn, którzy cierpieli na wnętrostwo (wada objawiająca się niezstąpieniem jednego lub obu jąder w mosznie) lub mieli w rodzinie przypadki zachorowań na wspomniany nowotwór. Właśnie dlatego warto zachować czujność, dbać o siebie i regularnie wykonywać samobadanie jąder.

Dbaj o siebie

Rak jądra - o czym warto pamiętać?

1. Rak jądra to choroba dotykająca przede wszystkim młodych mężczyzn, która na początku nie daje dokuczliwych objawów, dlatego tak ważne jest zachowanie czujności i wykonywanie regularnych badań profilaktycznych oraz samobadania.

2. Samobadanie jąder należy wykonywać raz w miesiącu, po ciepłym prysznicu lub kąpieli, a wszelkie niepokojące zmiany, niewystępujące wcześniej, jak najszybciej skonsultować z lekarzem.

3. Nowotwór jądra można wyleczyć, pod warunkiem, że zostanie rozpoznany odpowiednio wcześnie. Dlatego nie należy bagatelizować żadnych, nawet najmniejszych nieprawidłowości wykrytych w obszarze jąder lub okolic intymnych.

Objawy raka prostaty

Jak wykryć chorobę?

W przeciwieństwie do nowotworu jąder, rak prostaty rozwija się powoli, długo nie dając wyraźnych objawów, skłaniających do wizyty w gabinecie lekarskim – m.in. dlatego wielu mężczyzn nie kontroluje stanu gruczołu krokowego, dopóki nie pojawią się dolegliwości, mogące wskazywać na rozwój choroby.

Choć od pojawienia się pierwszych komórek nowotworowych do odczuwalnych skutków postępującego raka prostaty może upłynąć nawet kilkanaście lat, możliwe jest jego wykrycie we wczesnym stadium poprzez rozpoznanie konkretnych symptomów.

Pierwszym objawem nowotworu gruczołu krokowego mogą być problemy z mikcją – w tym zarówno zwiększona częstotliwość oddawania moczu (także w nocy), jak i problemy z rozpoczęciem mikcji lub uczucie niecałkowitego oddania moczu po wizycie w toalecie. Jeśli podobne symptomy pojawiają się coraz częściej lub utrzymują dłuższy czas, warto jak najszybciej skonsultować się ze specjalistą.

Objawy raka prostaty

Na co jeszcze zwrócić uwagę?

Wśród innych czynników, mogących wskazywać na rozwój raka prostaty, można wymienić m.in.:można wskazać m.in.:

trudności z oddawaniem moczu;
problemy z trzymaniem moczu;
bóle podbrzusza i pieczenie podczas mikcji;
krwiomocz;
zaburzenia erekcji;
parcia naglące – nagła potrzeba oddania moczu;
ból stawów i kości oraz słabość kończyn dolnych (zaawansowane stadium).

Ze względu na to, że wspomniana choroba może rozwijać się latami, należy zachować czujność, a w przypadku wystąpienia którychkolwiek z wymienionych symptomów, skonsultować się z urologiem lub lekarzem pierwszego kontaktu, który zleci niezbędne badania i pomoże podjąć działania w celu dalszej diagnostyki lub leczenia.

Warto pamiętać, że podobne objawy mogą być także konsekwencją innych, niegroźnych przypadłości, dlatego tak ważne jest udanie się do specjalisty, który pomoże rozwiać wszelkie wątpliwości i poradzić sobie z problemem.

Profilaktyka raka prostaty

Rutyna ratująca życie

Ze względu na brak dokuczliwych objawów oraz fakt, że wielu mężczyzn odsuwa wizyty kontrolne, często choroba diagnozowana jest dopiero w zaawansowanym stadium. Jednak dzięki rutynowym badaniom oraz regularnym kontrolom urologicznym, można skutecznie zapobiegać rozwojowi raka gruczołu krokowego, a tym samym dbać o swoje zdrowie i życie.

Dlatego każdy mężczyzna po 50 roku życia powinien przynajmniej raz na dwa lata udać się na wizytę do gabinetu urologicznego.

Regularny wywiad ze specjalistą, badanie prostaty per rectum oraz USG przez brzuch lub odbyt, pozwoli ocenić nie tylko kondycję gruczołu krokowego, ale i całego układu moczowego. Urolog może także zlecić wykonanie badania PSA – antygenu obecnego we krwi, wydzielanego przez komórki prostaty.

Rak prostaty

Czy jesteś w grupie ryzyka?

Jak w przypadku większości schorzeń, istnieje kilka czynników, mogących przyczyniać się do zwiększonego ryzyka zachorowalności na raka prostaty. Wśród nich można wyróżnić m.in.:

wiek – ryzyko wystąpienia raka prostaty znacząco rośnie po 50 roku życia,
otyłość i brak aktywności fizycznej,
obciążenia genetyczne – występujące w rodzinie przypadki zachorowalności na raka piersi u kobiet oraz raka prostaty u mężczyzn,
wstrzemięźliwość seksualną,
palenie tytoniu,
nieprawidłową dietę – w tym bogata w czerwone mięso oraz tłuszcze zwierzęce.

Wyżej wymienione czynniki mogą zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia wspomnianej choroby. Trzeba jednak pamiętać, że nawet jeśli potencjalnie nie jest się w grupie ryzyka, warto dbać o profilaktykę oraz kontrolować zdrowie – nie tylko poprzez regularne badanie gruczołu krokowego, ale i całego organizmu.

Dbaj o swoje zdrowie

Rak prostaty - o czym warto pamiętać?

1. Rak gruczołu krokowego przez wiele lat może rozwijać się bezobjawowo, dlatego tak ważne jest zachowanie czujności i regularne wykonywanie badań profilaktycznych.

2. Ryzyko wystąpienia nowotworu prostaty wzrasta wraz z wiekiem, dlatego każdy mężczyzna po ukończeniu 50 roku życia powinien co najmniej raz na dwa lata udać się na konsultację do gabinetu urologicznego.

3. Warto pamiętać, że wystąpienie wspominanych symptomów nie zawsze oznacza nowotwór – czasami mogą to być jedynie niegroźne dolegliwości ze strony układu moczowego. Niemniej, żadnych niepokojących objawów nie należy bagatelizować, a w przypadku ich wystąpienia, bezzwłocznie skonsultować je z lekarzem.

Movember

Stań się częścią zmiany

Movember to wręcz idealny czas na zwiększanie świadomości w zakresie męskiego zdrowia - nie tylko w społeczeństwie, ale również w naszym najbliższym otoczeniu. Dlatego zachęcamy do poruszenia tego tematu w gronie rodziny i przyjaciół – może Wasza czujność i empatia uratuje czyjeś zdrowie, dodając odwagi i sił do przezwyciężenia lęku przed konsultacją ze specjalistą.