You have successfully logged out.
Korzystne składniki odżywcze
Dobrze zbilansowana, bogata w składniki odżywcze dieta nie wyleczy choroby, ale może pomóc Ci zapewnić energię, której potrzebujesz teraz bardziej niż kiedykolwiek. Im lepszy stan odżywienia, tym lepiej Twój organizm może radzić sobie z różnymi obciążeniami związanymi z operacją, radioterapią i chemioterapią, zapewniając lepsze funkcjonowanie układu immunologicznego.1
Białka pomagają chronić nasze komórki, leczyć rany i budować mięśnie. Jeśli organizm nie otrzymuje wystarczającej ilości białka, może rozbić mięśnie, aby uzyskać potrzebne paliwo. Może to negatywnie wpłynąć na czas potrzebny do powrotu do zdrowia po chorobie, a także obniżyć odporność na infekcje.
Kiedy chorujesz na nowotwór, Twoje zapotrzebowanie na ten ważny składnik odżywczy wzrasta2: podczas gdy dla zdrowej osoby dziennie wystarczy 0,8 – 1 g białka na kilogram masy ciała, u pacjentów onkologicznych zapotrzebowanie to wzrasta do 1,2 – 1,5 g. Jest to spowodowane zwiększonymi reakcjami zapalnymi i odpornościowymi organizmu. Co więcej, masa mięśniowa musi być stale chroniona przed utratą. Oznacza to, że aby zaspokoić zwiększone zapotrzebowanie, Twoja dieta musi być szczególnie bogata w wysokiej jakości białko.
Do źródeł białka należą: ryby, drób, chude czerwone mięso, jaja, niskotłuszczowe produkty mleczne, orzechy i masła orzechowe, suszona fasola, groch i soczewica oraz produkty sojowe.
Tłuszcze służą do magazynowania energii, izolowania tkanek ciała i transportowania niektórych rodzajów witamin przez krew.
Dla wielu pacjentów z nowotworami tłuszcz jest szczególnie zalecanym składnikiem odżywczym. Ze względu na zmiany metabolizmu jest lepszym dostawcą energii niż węglowodany. Dodatkowo tłuszcze dostarczają niezbędne kwasy tłuszczowe i transportują witaminy rozpuszczalne w tłuszczach. Choć dokładna ilość tłuszczu, której potrzebujesz każdego dnia, jest inna, pacjenci onkologiczni powinni modyfikować jakość i ilość tłuszczu w swojej diecie. W każdym przypadku zapytaj lekarza lub dietetyka o wskazówki dotyczące żywienia.
Różne tłuszcze mają różne właściwości, które decydują o ich wartości odżywczej. Niektóre kwasy tłuszczowe omega-3 odgrywają ważną rolę w zdrowej diecie: pomagają pozytywnie modulować reakcję zapalną, obniżać ciśnienie krwi, stabilizować pracę serca, a nawet zapobiegać depresji. Ponadto stymulują one apetyt i mogą pomóc zwiększyć masę ciała.
Kwasy tłuszczowe omega-3 można znaleźć zwłaszcza w tłustych rybach zimnowodnych, takich jak łosoś.
Węglowodany są głównym źródłem energii. Dostarczają organizmowi paliwo potrzebne do aktywności fizycznej i prawidłowego funkcjonowania narządów. Skrobia i cukier są głównym źródłem węglowodanów w naszej codziennej diecie. Nasz mózg szczególnie potrzebuje cukru (glukozy). Gdy jesteśmy zmęczeni lub głodni, możliwe, że spadł poziom cukru we krwi.
Cennymi źródłami węglowodanów są owoce, warzywa i produkty pełnoziarniste. Dostarczają one również witaminy, minerały, błonnik i fitoskładniki, czyli substancje bioaktywne (np. przeciwutleniacze) syntetyzowane przez rośliny. Inne źródła węglowodanów to chleb, ziemniaki, ryż, spaghetti, makaron, płatki zbożowe, kukurydza, groszek i fasola. Wysokoprzetworzone słodkości, takie jak desery, słodycze i napoje z cukrem dostarczają kalorii, ale bardzo mało witamin, minerałów i składników odżywczych.
Błonnik jest składnikiem roślinnym, którego organizm nie jest w stanie strawić. Choć błonnik nie dostarcza znacznej ilości kalorii, jest dla nas bardzo przydatny, ponieważ reguluje trawienie i może poprawić zdrowie układu trawiennego, zapewnić ochronę immunologiczną i obniżyć poziom cholesterolu we krwi. Błonnik pokarmowy jest również podstawą odżywczą dla naszych bakterii jelitowych, zwanych mikrobiomem.
Błonnik można znaleźć w produktach roślinnych, takich jak owoce, warzywa, produkty pełnoziarniste i rośliny strączkowe.
Witaminy i minerały są niezbędnymi substancjami, których potrzebuje organizm, jedynie witaminy D, nie może wyprodukować samodzielnie. Naturalna żywność zawiera wiele witamin. W celach profilaktycznych lub terapeutycznych witaminy i minerały dostępne są w formie tabletek i płynnych suplementów.
Jeśli będziesz stosować zbilansowaną dietę zawierającą wystarczającą ilością kalorii i białka, dostarczysz wiele witamin i składników mineralnych. Jednak przestrzeganie zdrowej diety podczas leczenia onkologicznego może być trudne, szczególnie jeśli wystąpią działania niepożądane. W takich przypadkach lekarz lub dietetyk może zalecić codzienne przyjmowanie witamin i suplementów mineralnych. Należy poinformować lekarza, jeśli w wyniku leczenia przez kilka tygodni lub miesięcy stosowano ograniczenia w przyjmowaniu pokarmów. Konieczne może okazać się zweryfikowanie niedoborów witamin i minerałów.
Jeśli rozważasz przyjmowanie suplementu, najpierw porozmawiaj o tym ze swoim lekarzem. Niektórzy pacjenci przyjmują duże ilości witamin, minerałów i innych suplementów diety, aby wzmocnić swój układ odpornościowy, a nawet zniszczyć komórki nowotworowe. Jednak niektóre substancje mogą być szkodliwe, szczególnie w wysokich stężeniach.
Woda jest głównym składnikiem naszego organizmu i ma kluczowe znaczenie dla zdrowia, ponieważ wszystkie komórki potrzebują jej do funkcjonowania. Woda transportuje również składniki odżywcze. Płyny możesz pozyskać z pożywienia, ale dodatkowo każdego dnia należy wypijać kilka szklanek płynów, aby zapewnić komórkom organizmu odpowiednie nawodnienie.
Jeśli wymiotujesz, masz biegunkę lub nawet nie jesz wystarczająco dużo, możesz potrzebować dodatkowych płynów, aby utrzymać prawidłowe funkcjonowanie organizmu.
Płyny można pozyskać nie tylko z wody, ale także z mleka, soków, bulionu i innych produktów.
Dieta oparta na zasadach opisanych powyżej i dostosowana przez Twój zespół opieki zdrowotnej może pomóc Ci uniknąć negatywnych skutków niedożywienia dla tkanek, struktur ciała i funkcji narządów. Badania pokazują, że ogólny wynik różnych etapów leczenia onkologicznego (od operacji po chemioterapię) może być lepszy, jeśli stan odżywienia pacjenta będzie konsekwentnie utrzymywany.1
[1] Arends J, Baracos V, Bertz H, et al. ESPEN expert group recommendations for action against cancer-related malnutrition. Clin Nutr. 2017; 36(5): 1187-1196.
[2] Arends J, Bachmann P, Baracos V, Barthelemy N, Bertz H, Bozzetti F, et al. ESPEN guidelines on nutrition in cancer patients. Clin Nutr. 2017;36(1):11-48
Spersonalizowane konto sprawia, że korzystanie z Internetu jest łatwiejsze, wygodniejsze i bezpieczniejsze.